Dlaczego psy szczekają? Psy nie polegają na werbalnej komunikacji w taki sposób, jak robią to ludzie.
W przeciwieństwie do nas, psy wyrażają swoje intencje i emocje przede wszystkim poprzez zachowanie. Zachowanie psa, takie jak merdanie ogonem, mruczenie, machanie łapami czy przytulanie się, stanowi istotny element ich komunikacji. Szczekanie psa jest to główny sposób ich ekspresji, wyrażania uczuć względem innych psów – a także swojej ludzkiej rodziny. Można powiedzieć, że pies szczeka, aby przekazać informacje swojemu otoczeniu. Twój czworonożny przyjaciel szczekając może próbować przyciągnąć Twoją uwagę, wyrazić potrzebę wyjścia na spacer lub oznajmić obecność obcych osób i zwierząt. Opiekunowie psów muszą nauczyć się czytać sygnały swoich psów i odpowiednio na nie reagować.
Jak poradzić sobie z nadmiernym szczekaniem psa?
Psy w swoim wokalnym repertuarze mają więcej niż proste „hau” – nasi psi towarzysze do komunikacji wykorzystują również skomlenie, skowyt, wycie, jęczenie, burczenie i warczenie. Niektóre nawet lubią sobie porządnie westchnąć! Jest wiele powodów, dla których Twój pies ujada, ale pamiętaj, tylko nam może wydawać się to przesadne – szczekanie jest częścią psiej natury!
Z pozoru nadmierne szczekanie może mieć związek z lękiem separacyjnym. Warto, więc zadbać o poczucie bezpieczeństwa psa. Czasem jednak powód jest bardziej przyziemny – np. szczekanie psa może sygnalizować, że ktoś jest pod drzwiami, lub też, gdy właśnie jesteście w środku zabawy, okazuje w ten sposób, że świetnie się bawi. Jeśli masz więcej niż jednego psa, nie trzeba wiele, by jeden pies wywołał szczekanie u drugiego zwierzaka.
Niektórzy pupile mogą się nadmiernie ekscytować i na przykład możemy usłyszeć szczekanie psa długo po odejściu listonosza, czy po skończonej zabawie w aportowanie, nawet gdy będziesz starać się go uciszać. Szczekanie psa może być problematyczne, zwłaszcza dla sąsiadów, dlatego należy wyszkolić psa i ćwiczyć jego samokontrolę - najlepiej pod okiem specjalisty trenera psiego z wykorzystaniem pozytywnych technik szkoleniowych (takich jak nagradzanie psa za właściwą postawę).
Popularne błędy popełniane przez właścicieli nadmiernie szczekających psów
Wielu właścicieli, gdy słyszą, że ich pies szczeka, reaguje na zachowanie swojego czworonożnego przyjaciela zbyt głośnym krzykiem, rozkazując psu, by był cicho. Zazwyczaj niestety przynosi to odwrotny skutek - nasz pupil szczeka w najlepsze. Co więcej, takie zachowanie może jeszcze bardziej przestraszyć psa, lub też wręcz pies może stwierdzić, że ty po prostu szczekasz razem z nim i jeszcze bardziej się „nakręcić”. W takiej sytuacji ciężko jest oduczyć psa szczekania, ponieważ pies czuje Twoje zdenerwowanie i daje mu wyraz... szczękając.
Na rynku jest dostępnych wiele produktów desygnowanych specjalnie dla nadmiernie szczekających psów, które mają za zadanie uspokoić i uciszyć szczekanie psa poprzez zastosowanie kary – negatywnego bodźca, np. antyszczekowe obroże dla psa, aktywujące krótki impuls elektryczny lub przykry zapachowo sprej uwalniany w momencie, gdy pies szczeka. Niestety takie metody mogą nie tylko zaszkodzić, ale nawet zranić Twojego psa.
Stosowanie tego typu produktów jest już w wielu krajach zakazane, gdyż obniżają one jakość życia psów i w konsekwencji prowadzą do poważnych zaburzeń zachowania, a także problemów zdrowotnych. My definitywnie ich nie polecamy, gdyż są to techniki awersyjne do pracy z psami - niepotrzebnie agresywne i nieprzyjemne, tym bardziej że tłumią one naturalne zachowania psa i jego potrzebę komunikacji. Ich działanie pogłębia frustrację naszego psa, jest dla niego niezrozumiałe i może doprowadzić do życia w przewlekłym stresie oraz związanymi z tym komplikacjami zdrowotnymi (z zapaleniem trzustki włącznie). Dodatkowo sprejowe obroże antyszczekowe (które mogą wydawać się bardziej „niewinne”), karzą psa długo po tym, gdy przestanie szczekać, gdyż zapach utrzymuje się na jego wrażliwym nosie, co całkowicie mija się z sensem szkoleniowym.
Karzące rodzaje obroży nie pomogą, gdy pies nadmiernie szczeka oraz nie poradzą sobie z ukrytą przyczyną szczekania, a pies wyrazi swoją frustrację w inny sposób, np. gryząc meble lub dopuszczając się samookaleczenia. Podczas nauki psa odpowiedniego zachowania, musimy uwzględnić jego naturalne potrzeby. Pamiętaj również, że jakiekolwiek szkolenia psa, powinny odbywać się pod okiem doświadczonego trenera. Mamy wtedy pewność, że nie dojdzie do żadnych niepożądanych sytuacji.
Przede wszystkim, spróbuj dowiedzieć się, dlaczego twój pies szczeka. Może szczekanie psa oznacza, że przed czymś ostrzega? Czy szczekaniem wyraża frustrację lub znudzenie, lub też chce zwrócić na siebie twoją uwagę? Szczeka, bo został pozostawiony sam i może cię woła? Gdy uda ci się rozpracować powód szczekania, możesz zacząć z nim trenować za pomocą technik, które rozwiążą problem skutecznie i trwale. Jeśli nie wiesz jak – udaj się do dyplomowanego specjalisty psich zachowań. Jeśli problem jest bardzo uporczywy, poszukaj lekarza weterynarii, który będzie mógł wspomóc dodatkowo farmakologicznie zmianę zachowania czworonoga.
Jak powstrzymać psa przed szczekaniem w domu?
Wielu właścicieli psów staje przed wyzwaniem powstrzymania swojego czworonożnego przyjaciela przed nadmiernym szczekaniem w domu. Szczekanie psa może być uciążliwe zarówno dla samych właścicieli, jak i dla sąsiadów, i może prowadzić do drażliwej sytuacji. Aby skutecznie zarządzać tym zachowaniem, należy zadbać o odpowiednie podejście i konsekwencję w treningu psa.
Za każdym razem, gdy ktoś przychodzi do domu, psy reagują entuzjastycznie i szczekają, co może być wynikiem ich naturalnej potrzeby zwrócenia uwagi lub reakcji na nową sytuację. W takim przypadku istotne jest zastosowanie odpowiednich technik, które pomogą psu nauczyć się kontroli. Jednym z pierwszych kroków, które można podjąć, jest trening psa w kontekście drzwi wejściowych. Można nauczyć go komendy "spokój" lub "cicho", którą będzie rozumiał jako sygnał, aby zatrzymać szczekanie. Ważne jest, aby być konsekwentnym i nagradzać psa, gdy ten poprawnie zareaguje na przybycie Twoich gości.
Pamiętaj również, żeby pies miał dużo ruchu, stymulacji i interakcji z Tobą każdego dnia – w końcu odpowiednio aktywny, czasem wręcz zmęczony pies jest przeważnie cichy i spokojny. Właśnie dlatego, należy zadbać o odpowiednią dawkę ruchu, w życiu Twojego pupila.
W przypadku naprawdę „zapracowanych” psów (często ras pracujących i terierów) możesz użyć interaktywnych zabawek w domu, aby je stymulować i zapewnić im ciekawe zajęcie. Po skończonej zabawie, możesz nagrodzić swojego pieska jego ulubionym smakołykiem – powinno to rozładować w nim napięcie.
Nie ignoruj swojego psa, gdy dobrze się zachowuje. Poświęć mu swoją uwagę, kiedy robi to, co chcesz. Nagradzaj dobre zachowanie, aby jasno zaznaczyć pozytywne sposoby psa na przyciągnięcie Twojej uwagi. Ogólnie rzecz biorąc, jeśli pies szuka twojej uwagi w niewłaściwym czasie, dzieje się tak dlatego, że nie dajesz mu jej wystarczająco dużo we właściwym czasie, dlatego pies szczeka.
Większość zachowań psa, który poszukuje uwagi, charakteryzuje się szczekaniem, podskakiwaniem, drapaniem łapą, dokuczaniem zabawkami – czyli pies robi wszystko to, aby spróbować nakłonić Cię do interakcji. Jeśli zignorujesz te zachowania, pies zrozumie, że jego zachowanie nie przynosi pożądanego efektu.
Kiedy twój pupil przestanie być głośno, musisz bardzo szybko go nagrodzić i w ten sposób oduczyć psa szczekania. Jeśli jest to bezpieczne, nagradzaj dobre zachowania psa, jeśli są złe, ignoruj je. Jeśli zachowanie psa wymaga Twojej interwencji i nie możesz go uspokoić (pies szczeka, szczypie gości, skacze na dzieci, drapie innych ludzi), koniecznie skontaktuj się z behawiorystą, który pomoże Ci poradzić sobie z zachowaniem psa i rozwiązać problem.
Warto również ograniczyć mu dostęp do okien, płotów czy szklanych drzwi, żeby nie denerwował się tym, co się dzieje na zewnątrz. Pies szczeka, ponieważ emocjonuje się tym, co dzieje się na podwórku lub na ulicy i chce Ci o tym powiedzieć. Ucząc psa, by nie szczekał, zwłaszcza w domu, zwykle wykorzystuje się technikę „daj głos” i „spokój”, która, co może być mylące, najlepiej działa, gdy nauczymy psa szczekać na komendę. Ten sposób pomoże oduczyć twojego psa szczekania.
A oto jak to zrobić:
- Znajdź sobie pomocnika do szkolenia i poproś, by stanął na zewnątrz przy drzwiach frontowych, a ty i pies pozostańcie w domu.
- Poproś psa, by dał głos, w momencie, gdy znajomy zadzwoni lub zapuka do drzwi. To zasugeruje psu, by zaszczekać, a gdy to zrobi, nagrodź go smaczkiem i pochwałami.
- Ćwiczcie to, wykorzystując różne lokalizacje, a wkrótce twój pies powinien szczekać, gdy powiesz mu, by dał głos, niezależnie od tego, czy ktoś stoi pod drzwiami, czy też nie.
Nauczyłeś swojego psa szczekać na komendę, czas nauczyć go być cicho:
- Zacznij od komendy daj głos, a gdy to zrobi głośno go pochwal.
- Następnie każ mu być cicho i daj smakołyk lub ulubioną zabawkę, żeby odwrócić jego uwagę od szczekania.
- Powtarzaj to ćwiczenie, a wkrótce będziesz w stanie uciszyć pupila prostą komendą. Zobaczysz jak w szybki sposób, pies przestaje szczekać.
- Pamiętaj, aby regularnie ćwiczyć ze swoim psem umiejętności, gdyż nigdy nie wiesz, kiedy akurat się przydadzą. W sytuacji, gdy pies nadmiernie szczeka, będziesz w stanie nad nim zapanować.
W ćwiczeniu pomocne będą smakowite przekąski takie jak np. Purina® Adventuros™
Jak powstrzymać psa przed szczekaniem w samochodzie?
Szczekanie psa w samochodzie to częsty problem, chociaż nigdy nie powinieneś zostawiać psa na dłużej niż 10 minut (ani nawet na kilka minut w okresie letnim). Psy szczekają, ponieważ chce bronić swojego terytorium (zwłaszcza w zaparkowanym samochodzie, obok którego przechodzą ludzie).
Jest to naturalne zachowanie wynikające ze zdenerwowania - nie mogą pogonić poruszających się obok obiektów lub też po prostu wiedzą, że podróż samochodem oznacza ekscytującą wycieczkę do parku albo mniej radosną wizytę u lekarza weterynarii!
Jeśli udało ci się opanować technikę dawania głosu i uciszania psa w domu, ale twój pupil nadal jest hałaśliwy w samochodzie, może powinieneś sprawić, by samochód stał się zwyczajnym miejscem, a nie tylko obiektem powiązanym z ekscytacją. Gdy pies ciągle szczeka, zacznij od podania psu ulubionej zabawki do gryzienia lub poproś kogoś, aby asystował na tylnym siedzeniu i podawał mu przysmaki. Na początku niech silnik nie pracuje, potem zrób to samo z włączonym silnikiem. Gdy pies będzie siedział cicho, podczas gdy samochód pracuje, rusz w krótką trasę (np. po parkingu), ale zatrzymaj się, jak tylko pies zacznie szczekać, rusz dalej, tylko gdy się uciszy, a osoba z tyłu niech poda nagrodę. Będzie to wymagało czasu, cierpliwości, ale i wytrwałości! W końcu pies zrozumie zależność i przestanie szczekać.
Jeśli twój pies w szczególności ekscytuje się, gdy widzi inne samochody lub ludzi, spróbuj przykryć czymś jego transporter lub zachęć psa do jazdy w pozycji leżącej w bagażniku. Pamiętaj, najważniejsze jest bezpieczeństwo! Podekscytowany pies może rozpraszać kierowcę, więc dobrze zabezpiecz go na czas jazdy samochodem. Chodzi o Wasze wspólne bezpieczeństwo!
Jeśli nadmierne szczekanie się utrzymuje
Jeśli nie jesteś w stanie zrozumieć, dlaczego twój pies tak bardzo szczeka, nie potrafisz oduczyć psa szczekania lub jeśli pies nagle zmienił swoje wokalne nawyki, z pewnością warto, aby zbadał go lekarz weterynarii i upewnić się, że szczekanie nie ma innej ukrytej przyczyny. Twój pies może zrobić się bardziej wyczulony, z powodu odczuwania bólu lub wieku, co wymaga sprawdzenia jego stanu zdrowia, być może właśnie to oznacza szczekanie psa. Jeśli powód nie ma natury medycznej, znajdź psiego behawiorystę, specjalistę psich zachowań, który specjalizuje się w ich modyfikacji pozytywnymi technikami tak, aby obojgu Wam żyło się lepiej. Więcej informacji na temat dyplomowanych behawiorystów zwierzęcych, uzyskasz, kontaktując się z odpowiednimi organizacjami takimi jak np. COAPE Polska.