Sterylizacja i kastracja psów – Najczęściej zadawane pytania

Sterylizacja i kastracja psów to ważne zagadnienie w odpowiedzialnej opiece nad zwierzętami.

Jest to główne narzędzie w walce z bezdomnością, a także element profilaktyki zdrowotnej. Zanim podejmiesz decyzję o poddaniu psa zabiegowi sterylizacji, trwale uniemożliwiającemu rozmnażanie - upewnij się, że posiadasz wszystkie niezbędne informacje.

Większość psów osiąga dojrzałość płciową w wieku około 6-12 miesięcy. Jako właściciel psa musisz przemyśleć, czy chcesz, aby twój pies mógł mieć młode szczenięta i jakie mogą być tego konsekwencje. Czy każdemu szczenięciu znajdziesz dom? Czy na świecie nie ma już wystarczająco dużo bezdomnych, nieszczęśliwych psów? Warto przemyśleć czy kastracja psa nie będzie dla niego dobrym rozwiązaniem.

Zabiegiem zapobiegającym nieplanowanym ciążom jest sterylizacja. Taki zabieg zmniejsza też ryzyko wystąpienia niektórych chorób i może wpływać na poprawę zachowania psa.

Nasz zespół odpowiedział na najczęściej zadawane pytania dotyczące sterylizacji. Dzięki temu będziesz mógł podjąć decyzję, która najbardziej przysłuży się tobie i twojemu psu.

Czym jest sterylizacja?

Sterylizacja lub kastracja psa to powszechny, rutynowy zabieg, polegający na usunięciu narządów rozrodczych zwierzęcia. W przypadku samców oznacza usunięcie jąder, a u samic - wycięcie jajników, a czasami również macicy.

W odniesieniu do psów (samców) proces ten nazywamy kastracją. Kastracja psa jest to zwykle bardzo prosty zabieg, może jednak być nieco bardziej inwazyjny, w przypadku, gdy psu nie zstąpiły się jeszcze jądra. Jeśli nie wydarzy się to do 6-12 miesiąca życia psa, można je wyciąć przez operację brzucha, podobną do tej wykonywanej u samic.

W przypadku suk (samic) nie mówimy „kastracja suki” - mówimy o zabiegu sterylizacji. Kastracja suki jest bardziej inwazyjna niż kastracja u samców, polega na wykonaniu nacięcia wzdłuż brzucha.

Kastracja psa jest rutynowym zabiegiem, pomaga w zapobieganiu najczęstszym problemom zdrowotnym psów związanym z ich układem rozrodczym i zapewnia spokój ich właścicielom. Jeśli myślisz o sterylizacji lub kastracji psa, jak najszybciej porozmawiaj o tym z lekarzem weterynarii. Będzie on w stanie odpowiedzieć na wszystkie twoje pytania, jak wygląda kastracja psa, ile kosztuje kastracja psa, w tym te dotyczące możliwych wystąpienia skutków ubocznych, zmniejszania ryzyka chorób i kosztów związanych ze sterylizacją lub kastracją.

Czy sterylizacja boli?

Sterylizacja/kastracja psa to rutynowy zabieg. Twój pies zostanie znieczulony, aby w czasie trwania zabiegu nie odczuwał bólu. Po wykonaniu zabiegu pies otrzyma środek przeciwbólowy, który zmniejszy dyskomfort zwierzęcia. Lekarz wyposaży cię również w środki przeciwbólowe i przeciwzapalne, które możesz podać psu, gdy już wrócisz z nim do domu.

U samców zabieg kastracji jest mniej inwazyjny. Zwierzę będzie potrzebować środków medycznych tylko przez jeden dzień po zabiegu. W przypadku samic okres ten wynosi około trzech dni. To minimalny czas wymagany do szybkiego i bezbolesnego powrotu do zdrowia. By zapobiec rozlizywaniu ran po operacji twój pies zostanie wyposażony w specjalny kołnierz, który będzie musiał nosić przez cały okres rekonwalescencji.

Czy sterylizacja/kastracja psa jest potrzebna?

Sterylizacja psów nie jest konieczna, warto jednak pamiętać, że wiąże się z wieloma korzyściami. Należą do nich między innymi: zmniejszona podatność na choroby i stabilizacja emocjonalna, czasem postrzegana jako poprawa zachowania (ale nie we wszystkich przypadkach). Jednak warto pamiętać, że nerwowego zachowania wynikającego z brakującego wychowania psa kastracja nie poprawi. Korzyści różnią się w zależności od płci psa.

Korzyści płynące z kastracji psa:

• Zabieg kastracji psa zapobiega nowotworom jąder,
• Zmniejsza ryzyko przerostu oraz wystąpienia nowotworu prostaty,
• Kastracja psa zmniejsza ryzyko wystąpienia guzów i przepuklin, powszechnych u starszych psów, które nie były kastrowane,
• Kastracja psa może zredukować niestabilność emocjonalną objawiającą się agresją, dzięki temu twój pies nie będzie atakował innych psów i nie zrobi sobie krzywdy,
• Wykastrowane psy nie oddalają się od domu w poszukiwaniu suki do pokrycia i mają mniejsze skłonności do włóczęgostwa,
• Kastracja psa może ograniczyć niepożądane zachowania u psów, np. oznaczanie swojego terytorium i próby kopulowania z przedmiotami/ludźmi (jednak, jeśli jest to już zachowanie nawykowe, trzeba wdrożyć odpowiednią pracę behawioralną w celu wyeliminowania tego nawyku).

Korzyści płynące ze sterylizacji suki:

• Wczesna kastracja suki zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworu gruczołu mlekowego u samic,
• Zapobiega wystąpieniu raka macicy i jajników, a także innym infekcjom macicznym zagrażającym życiu zwierzęcia (tzw. ropomacicze),
• Sterylizacja psa redukuje uciążliwe, regularne u suk cieczki i związane z tym ciąże urojone,
• Sterylizacja psa pozwala też zapobiec wystąpieniu nieplanowanej ciąży.

Kiedy należy sterylizować/kastrować psa?

Psy i suki osiągają dojrzałość płciową około 6-12 miesiąca życia. W zależności od rasy mogą występować nieznaczne różnice. Kastracja psa powinna zacząć się, zanim osiągnie on dojrzałość płciową, jeśli chcemy uniknąć niechcianego krycia.

Lekarze weterynarii zalecają, aby zabieg kastracji w przypadku suk, odbył się po pierwszej cieczce. Podczas pierwszej wizyty lekarz wykonuje badanie kliniczne oraz badania dodatkowe, w oparciu, o które ustala indywidualnie termin zabiegu.

Zwierzęcia nie należy karmić wieczorem w dniu poprzedzającym znieczulenie. Wieczorem możesz podać wodę, ale zabierz mu ją rano. Zwierzę nie powinno pić bezpośrednio przed zabiegiem. Zabieg kastracji wymaga, aby pies był na czczo.

Zwykle zaleca się przywiezienie psa na zabieg kastracji rano, aby można go było odebrać później tego samego dnia.

Co robić, jeśli nie mam pieniędzy na sterylizację/kastrację psa?

Jeśli chcesz wysterylizować psa, ale nie stać cię na pokrycie kosztów, zgłoś się do lokalnej organizacji charytatywnej pomagającej zwierzętom albo dowiedz się w swojej gminie, które lecznice prowadzą sterylizacje dofinansowane przez gminę. Wiele organizacji zapewnia pomoc finansową pozwalającą sfinansować ten zabieg w trosce o zmniejszenie zjawiska bezdomności zwierząt.

Jak zadbać o psa po zabiegu sterylizacji?

Po zabiegu kastracji, zachowanie psa, może się zmienić. Pies może być nieco otępiały, ale wkrótce powinien odzyskać dawną energię. Czasami dezorientacja może spowodować, że niektóre psy będą wykazywać agresywne zachowanie po operacji. Powinno to być tylko tymczasowe, ale jeśli trwa dłużej niż kilka godzin, może to sugerować, że odczuwają ból. Jeśli masz jakiekolwiek obawy dotyczące funkcjonowania psa, jego opieki pooperacyjnej, agresywnego zachowania lub powrotu do zdrowia – lub jeśli Twój zwierzak nie wróci do normy po około 12 godzinach – skontaktuj się ponownie ze swoim lekarzem weterynarii. Proces powrotu do zdrowia, podobnie jak charakter zabiegu, różni się zależnie od płci zwierzęcia. Żeby pomóc psu dojść do siebie, możesz zrobić kilka rzeczy.

Suki:

• Pierwszej nocy po sterylizacji bądź w pobliżu suki - na wszelki wypadek
• Środek znieczulający stosowany podczas zabiegu może wprowadzić sukę w stan lekkiej dezorientacji i sprawić, że będzie skomleć albo ujadać. Nie martw się tym, jednak, jeśli się to zachowanie będzie się przedłużało, skontaktuj się z lekarzem weterynarii.
• Pierwsze posiłki po zabiegu powinny być lekkostrawne, a porcja dzienna podzielona przynajmniej na 4 mniejsze posiłki (które można rozcieńczyć ciepłą wodą). Żołądek psa może być nieco wrażliwszy niż zwykle. Rekomendujemy, aby podać specjalną dietę dla rekonwalescentów w puszkach do stosowania w okresie okołooperacyjnym Purina^® ProPlan^® Veterinary Diets CN Convalescence (pierwszego dnia po zabiegu przynajmniej 1/3-1/2 porcji dziennej).
• Otrzymasz leki, które pomogą suczce dojść do siebie po zabiegu. Mogą to być środki przeciwbólowe, antybiotyki i leki przeciwzapalne.
• Przestrzegaj instrukcji podawania.
• Przeważnie po trzech i po dziesięciu dniach od zabiegu należy zgłosić się do kliniki weterynaryjnej na wizytę kontrolną.
• Regularnie sprawdzaj, czy nacięcie goi się prawidłowo. Suczka powinna mieć osłoniętą ranę pooperacyjną ubrankiem po zabiegu - nie powinna jej lizać.
• Skontaktuj się z lekarzem weterynarii, jeśli zauważysz, że stan rany w jakikolwiek sposób się pogorszył.
• Suka będzie musiała nosić kołnierz, który uniemożliwi jej lizanie szwów, gryzienie ich czy drapanie się po nich. Są różne rodzaje kołnierzy, jeśli klasyczny okaże się zbyt uciążliwy, możesz wybrać dmuchany i osłoń ranę poprzez ubranko po zabiegu.
• Proces gojenia wymaga czasu. Do momentu wizyty u lekarza weterynarii, 10 dni po zabiegu sterylizacji, suka nie powinna skakać i musi być wyprowadzana na smyczy.
• Jeśli lekarz weterynarii u suczki wszył szwy nierozpuszczalne, to wyznaczy on termin, w którym zostaną one zdjęte. Zwykle dzieje się to 7-10 dni po wykonaniu zabiegu sterylizacji.

Psy:

• Pierwszej nocy po kastracji bądź w pobliżu psa - na wszelki wypadek.
• Kiedy środki znieczulające przestaną działać, pies może zacząć ujadać lub skomleć. Nie martw się - być może jest tylko zdezorientowany. Jeśli jednak się to przedłuża, skontaktuj się z lekarzem weterynarii.
• Kastracja psa może mieć skutek uboczny po podaniu znieczulenia psu w postaci problemów żołądkowych. Żeby ich uniknąć, pierwsze posiłki po zabiegu powinny być lekkostrawne, a porcja dzienna podzielona przynajmniej na 4 mniejsze posiłki (które można rozcieńczyć ciepłą wodą). Żołądek zwierzęcia może być nieco wrażliwszy niż zwykle. Rekomendujemy, aby podać specjalną dietę dla rekonwalescentów w puszkach do stosowania w okresie okołooperacyjnym Purina^® ProPlan^® Veterinary Diets CN Convalescence (pierwszego dnia po zabiegu przynajmniej 1/3-1/2 porcji dziennej).
• Podawaj zwierzęciu leki, które dostaniesz od lekarza weterynarii. Mogą to być środki przeciwbólowe, antybiotyki i leki przeciwzapalne.
• 3 i 10 dni po kastracji, zostanie wyznaczony termin badań kontrolnych.
• Dzień po zabiegu pies może już wyjść z domu, ale do czasu drugiej wizyty kontrolnej (po 10 dniach) należy wyprowadzać go na smyczy.
• Żeby pies nie lizał i nie rozdrapywał rany, przez 10 dni powinien nosić kołnierz.

Wpływ sterylizacji na zachowanie psa

Sterylizacja wiąże się czasem z przyrostem wagi, ale nie jest to bezpośrednio związane z zabiegiem. Zmiany hormonalne u psa wynikające ze sterylizacji mogą doprowadzić do tego, że zmieni się zachowanie psa, np. zwierzę utraci chęć do szukania partnera i będzie mieć inną gospodarkę hormonalną. Wskutek tego będzie się mniej ruszać oraz mieć większe łaknienie, przez co zwiększeniu ulegnie skłonność do przybierania na wadze.

Żeby zapobiec otyłości u psa, należy zapewnić psu okazję do regularnego ruchu i podawać mu mniejsze porcje jedzenia (średnio o 15-20%) lub specjalną karmę rekomendowaną dla psów po zabiegu sterylizacji np. Purina^® Pro Plan^® Adult Light Optiweight Sterilised bogatą w kurczaka.

Rezygnacja ze sterylizacji/kastracji psa – skutki

Rezygnacja z wykonania zabiegu sterylizacji/kastracji wiąże się z kilkoma potencjalnymi niedogodnościami, zależnymi od płci zwierzęcia. Dokładnie je przemyśl, zanim zdecydujesz się zrezygnować z zabiegu.

Wady niewykastrowanego psa:

• Może mieć większe skłonności do włóczęgostwa i łatwość oddalania się od domu w poszukiwaniu suki do pokrycia.
• Jest bardziej konfliktowy i walczy z innymi psami.
• Może próbować kopulować z przedmiotami i oddawać na nie mocz, żeby zaznaczyć swoje terytorium.
• Występuje u niego duże ryzyko wystąpienia nowotworów jąder oraz prostaty, co może skrócić jego życie.

Wady niesterylizowanej suki:

• Co osiem miesięcy suka będzie dostawała cieczki, trwającej do trzech tygodni. W tym czasie musisz uważać na psy znajdujące się w jej pobliżu.
• W czasie cieczki suka będzie krwawić z dróg rodnych i wydzielać bardzo nieprzyjemny zapach.
• Występuje u niej większe ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe.
• Suka może zajść w ciążę. Opieka nad szczeniętami może być bardzo kosztowna. Nawet jeśli je sprzedasz, raczej na tym nie zarobisz. Prowadzenie hodowli szczeniąt powinno być dobrze przemyślane i zaplanowane. Rejestrację psów rasowych, które są zdrowe i dopuszczone do reprodukcji nadzoruje Polski Związek Kynologiczny FCI.

Suka w ciąży a sterylizacja

Suki często nie wykazują fizycznych oznak ciąży w jej początkowym okresie. Jeśli widzisz, że zachowanie psa się zmieniło i podejrzewasz, że twoja suka może być w ciąży, koniecznie potwierdź to u lekarza weterynarii. Warto wiedzieć, że samicę do pewnego etapu ciąży również można wysterylizować. Doprowadzi to do przerwania obecnej ciąży u psa i zapobiegnie kolejnym ciążom w przyszłości.

Jeśli masz pytania dotyczące sterylizacji, skontaktuj się z lekarzem weterynarii. Przekaże Ci on więcej informacji, dzięki którym będziesz w stanie zdecydować czy wysterylizować ciężarną sukę. To wyłącznie twoja decyzja, która musi opierać się na tym, co najlepsze dla ciebie i twojego psa.