Utrzymanie psa w zdrowiu i dobrej kondycji

​Każdy lekarz weterynarii powie Ci, że zapobieganie jest lepsze od leczenia. Aby zapewnić Twojemu szczeniakowi zdrowy rozwój, obok stosowania odżywczej, zrównoważonej diety, zapewnij mu regularne aktywności, kontrole lekarskie i skuteczną profilaktykę chorób zębów i przyzębia.

Każdy lekarz weterynarii powie Ci, że zapobieganie jest lepsze od leczenia. Aby zapewnić Twojemu szczeniakowi zdrowy rozwój, obok stosowania odżywczej, zrównoważonej diety, zapewnij mu regularne aktywności, kontrole lekarskie i skuteczną profilaktykę chorób zębów i przyzębia.

Aktywność fizyczna

Pozostawanie w dobrej kondycji jest dla Twojego szczenięcia równie ważne, jak dla Ciebie. Odpowiedni schemat ćwiczeń fizycznych pomoże szczeniętom pozostać pełnymi energii, utrzymać kondycję i wytworzyć silny układ odpornościowy tak, aby były mniej narażone na zachorowania. Jednocześnie, nigdy nie wolno obciążać ich nadmiernie wysiłkiem fizycznym. Jeżeli nie jesteś pewien ile aktywności fizycznej zapewnić swojemu psu, skonsultuj się z lekarzem weterynarii lub zoofizjoterapeutą. Jest to szczególnie ważne, jeżeli masz psa rasy, która znana jest z występowania u niej problemów ortopedycznych (np. Labrador Retriever) lub psa rasy dużej lub olbrzymiej, gdyż ich wymagania mogą być inne niż psów ras mniejszych lub miniaturowych.

Z początku swobodna zabawa w ogrodzie lub w parku będzie wszystkim, czego potrzebują wszystkie szczenięta (upewnij się, że ma on wszystkie potrzebne szczepienia, zanim wpuścisz go do miejsc, w które uczęszczają inne psy). Tylko lekarz weterynarii przedstawi Ci skuteczny plan szczepień ochronnych, którego powinieneś się trzymać. Poza utrzymaniem Twojego szczenięcia w szczytowej kondycji, aktywność fizyczna stanowi również istotną okazję do socjalizacji i swobodnej zabawy z innymi psami i ludźmi. W tym okresie należy rozpocząć szkolenie Twojego szczeniaka. Zorientuj się czy w Twojej okolicy lub ulubionym parku, prowadzone są zajęcia „Psiego przedszkola", gdzie w bezpieczny sposób pod okiem profesjonalistów Twój szczeniak będzie mógł zawrzeć pierwsze znajomości, a ty nauczysz się jak prawidłowo dawać mu komendy i egzekwować posłuszeństwo. Unikaj zabaw skrajnie brutalnych, szczególnie u psów ras większych, gdyż mogą one uszkodzić rozwijające się stawy.

Zacznij uczyć swojego szczeniaka prawidłowego chodzenia na luźnej smyczy bez ciągnięcia. Pomocą w tym zadaniu mogą być różne rozwiązania jak np. obroża uzdowa, nigdy jednak nie stosuj łańcuszków zaciskowych czy kolczatek: są już od dawna przestarzałe i mogą być bardzo niebezpieczne, szczególnie u szczeniąt. Porozmawiaj z trenerem psów o najlepszych metodach nauki chodzenia na smyczy. Zajęcia dla szczeniąt to wspaniały sposób nauki takich technik, jak również okazja do poznania innych szczeniąt i ich właścicieli. Zorientuj się jakie szkoły znajdują się w Twojej okolicy, zrób wywiad z innymi właścicielami, które są polecane i wybierz się na zajęcia próbne

Pamiętaj, że różnorodność nadaje życiu smak, więc pilnuj, aby ćwiczenia były ciekawe. Marsz wokół bloku trzy razy każdego ranka i wieczora nudzi Twojego szczeniaka, nie wspominając o Tobie. Zabawa w gonienie za piłką i zabawkami może naprawdę pomóc w podtrzymaniu zainteresowania zwierzęcia. Nigdy nie rzucaj mu patyków, gdyż mogą one prowadzić do poważnych urazów pyska i ryzyka najadania się trocin. Jeżeli mieszkasz w okolicy rozległych terenów zielonych, wprowadź trochę spacerów po utwardzonej nawierzchni, aby umożliwić szczenięciu skracanie pazurów i poprawić jego zachowanie na smyczy.

Jeżeli masz psa rasy selekcjonowanej do dużej ilości aktywności fizycznej (owczarka lub myśliwskiego lub zaprzęgowego), zastanów się nad specjalnymi zajęciami/ formą treningu. Na przykład psy rasy border collie są znakomite w dyscyplinach obedience (posłuszeństwo) i agility (tor przeszkód), jak również w ekscytujących konkurencjach takich jak flyball (sztafeta), zaś labradory i spaniele są doskonałymi psami aportującymi. Nawet teriery mogą stać się doskonałe w agility. Zapytaj o to Twojego hodowcę lub trenera psiego i poszukaj miejscowego klubu. Jest to także świetny sposób na poznanie innych właścicieli psów.

Pomyśl także o wypróbowaniu innych form aktywności fizycznej. Czy w pobliżu znajduje się, na przykład, w miarę czysty i ogólnodostępny zbiornik wodny? Niektóre rasy, takie jak nowofundlandy i retrievery uwielbiają pluskać się w wodzie. Pamiętaj, że psy pływając w stawach/ jeziorach/ rzekach/ morzu mogą wpaść w kłopoty z uwagi na zmiany głębokości i prądy, dlatego ostrożnie wybierz miejsce.

Wizyta u lekarza weterynarii

Po wybraniu szczenięcia umów się na wizytę uprzedzając, że chodzi o kontrolę lekarską u nowo nabytego szczenięcia, gdyż personel lecznicy może chcieć przeznaczyć na nią trochę więcej czasu, niż w przypadku standardowej konsultacji.

Po zjawieniu się w lecznicy, jeżeli to możliwe, zanieś szczenię z samochodu na rękach i trzymaj je na kolanach i z dala od innych psów; nie stawiaj szczeniaka na wadze w poczekalni, ani nie pozwalaj mu na obwąchiwanie innych psów. Jest to szczególnie ważne, jeżeli Twój pies nie był szczepiony lub nie został jeszcze u niego zakończony schemat szczepień ochronnych, ponieważ może być narażony na choroby wskutek kontaktu z innymi psami. Aby uniknąć wszelkich negatywnych skojarzeń, staraj się nie wprowadzać atmosfery nerwowości, trzymaj szczeniaka bezpiecznie otulonego np. kocykiem i poproś lekarza na koniec wizyty o nagrodzenie szczeniaka tak, aby z radością wracał do lecznicy i miał z nią jak najlepsze skojarzenia.

Podczas pierwszej konsultacji lekarz dokładnie zbada szczenię i omówi z Tobą sprawę koniecznych szczepień zabierz, więc ze sobą wszelkie informacje dotyczące dotychczasowej opieki medycznej (świadectwa szczepienia powinny zostać Ci przekazane przez hodowcę/ schronisko). Lekarz będzie również chciał porozmawiać z Tobą o odrobaczaniu i pchłach (informacje na temat dotychczasowych zabiegów powinieneś mieć od hodowcy/ ze schroniska), czipowaniu i kastracji, jak również odpowiedzieć na wszystkie pytania, które możesz mieć odnośnie opieki zdrowotnej, żywienia, aktywności fizycznej lub pielęgnacji. Pamiętaj, aby spytać o szczegóły dotyczące spotkań dla szczeniąt i zajęć szkoleniowych dla psów organizowanych w okolicy. Jeżeli Twój szczeniak nie jest jeszcze ubezpieczony, przedyskutuj również tą kwestię, gdyż polisy mają różne zalety i wady.

Regularna kontrola weterynaryjna

Czasem szczenięta chorują. Im wcześniej problem zostanie rozpoznany i leczony, tym lepiej. Ważne jest, abyś samodzielnie poddawał szczenię regularnej kontroli w domu i przyzwyczajał go do bycia badanym dotykowo i oglądanym. Zawsze lepiej dmuchać na zimne, więc jeżeli podejrzewasz, że cokolwiek z Twoim szczenięciem może być nie tak, natychmiast skonsultuj się ze swoją lecznicą prowadzącą. Poniżej znajduje się lista tego, na co należy uważać (niewyczerpująca, w razie wątpliwości skonsultuj się z lekarzem weterynarii):

• Kondycja sylwetki
  - zalecana jest regularna kontrola dokonywana przez lekarza weterynarii, ale możesz kontrolować sylwetkę swojego psa w domu. Przesuń dłonie wzdłuż jego boków i brzucha. Przy idealnej masie ciała powinieneś dość łatwo wyczuć, ale nie dostrzec, żebra pod cienką warstwą tkanki tłuszczowej. Talia za żebrami powinna być widoczna patrząc od góry, a brzuch powinien być wyraźnie podkasany, gdy patrzysz z boku u większości ras.
• Uszy
  - powinny być wolne od gęstej, brązowej (lub zielonej) woskowiny i od zapachu. Szczeniak nie powinien ich drapać, ani potrząsać głową. U niektórych ras o długich uszach (np. cocker spaniel) korzystne jest regularne czyszczenie uszu, ale skonsultuj to z lekarzem weterynarii i zawsze stosuj produkty zalecane przez niego. Nie czyść uszu zbyt energicznie i często, a także nigdy nie stosuj pałeczek kosmetycznych, ani nie czyść zbyt głęboko, o ile nie zalecił Ci tak lekarz weterynarii, gdyż może to skutkować uszkodzeniem błony bębenkowej.
• Oczy
  - powinny być szeroko otwarte, błyszczące i czyste, a nie z wypływem, czerwone lub bolesne. Twój szczeniak nie powinien wzbraniać się przed światłem, jak gdyby wywoływało to u niego bolesność oczu.
• Nos
  - na jego powierzchni nie powinno być strupów, ani wydzieliny, krwawień lub zmian zabarwienia. Jeżeli zaobserwujesz jakieś niepokojące Cię objawy, skonsultuj się z lekarzem weterynarii. Często wiele uwagi poświęca się 'wilgotności' psiego nosa, ale może się ona różnić, na przykład w zależności od pogody. Bardzo suchy lub przypominający skorupę nos może wskazywać na istnienie problemu.
• Oddech
  - nieświeży oddech może oznaczać zaburzenie w przewodzie pokarmowym lub problem w obrębie jamy ustnej. Zęby powinny być białe bez nadmiernego osadu czy kamienia (który jest gruby i brązowy). Dziąsła powinny być różowe, nie czerwone i niespuchnięte. Skonsultuj się z lekarzem lub technikiem w lecznicy, aby zaaranżować regularne kontrole stomatologiczne i dowiedzieć się jak czyścić zęby swojego psa już na wczesnym etapie, gdyż to jest najlepsza metoda zapobiegania problemom w przyszłości.
• Skóra i sierść
  - skóra może być różowa lub czarna, w zależności od naturalnego pigmentu u Twojego szczenięcia. Zawsze powinna być wolna od łupieżu i ran. Małe czarne kropki w sierści mogą wskazywać na obecność pcheł, więc omów podczas wizyty w lecznicy problem ich zwalczania. Sierść powinna być gęsta (w zależności od rasy) i błyszcząca, bez połamanych włosów. Sierść może być gubiona przez cały rok, ale nasila się to zwykle latem i jesienią - będzie Ci potrzebny dobry odkurzacz, a psu narzędzia wspomagające skuteczne usuwanie martwej sierści jak np. eliminator sierści. Wszystkie psy powinny być regularnie czesane, a jeszcze ważniejsze jest to dla zapobiegania tworzenia się kołtunów u ras długowłosych. Ograniczy to również ilość gubionych w domu włosów. Linienie nie powinno powodować powstawania łysych miejsc, a nadmierne drapanie się powinno skłonić Cię do wizyty u lekarza weterynarii. Niektóre rasy, jak pudle i Yorkshire terier nie linieją gdyż nie mają podszerstka, ale potrzebują regularnych wizyt u psiego fryzjera - groomera, więc pamiętaj, aby uwzględnić to w swoim budżecie, jeżeli nie jesteś w stanie zrobić tego sam. Większość psów nie potrzebuje częstego kąpania, ale od czasu do czasu (raz na pół roku względnie raz na kwartał po linieniu) należy je wykąpać ze względów higienicznych (no i na pewno wtedy, gdy wytarzają się w czymś śmierdzącym!). Odpowiedni szampon dla psów dostosowany do rodzaju i koloru sierści naszego psa, wraz z odżywką (koniecznie dla psów długowłosych i z gęstym podszerstkiem) można nabyć w dobrym sklepie zoologicznym lub zakładzie groomerskim. Szampon przeważnie należy rozcieńczyć gdyż jest to koncentrat, a psa poddać myciu dwukrotnie. Psy długowłose warto rozczesywać na mokro na odżywkę.
• Pazury
  - powinny mieć gładką powierzchnię i barwę białą lub czarną. Pazury, które są zgrubiałe i łatwo się łamią mogą wymagać uwagi. Kontrolując stan pazurów pamiętaj o pazurze pierwszego palca od wewnętrznej strony łapy, zaraz pod nadgarstkiem. U części psów znajdują się one tylko na przednich łapach; niektóre mają je na przednich i tylnych, a jeszcze inne nie mają ich wcale. Poproś lekarza weterynarii, aby pokazał Ci jak obcinać pazury szczeniakowi, tak abyś mógł utrzymywać je w dobrym stanie samodzielnie. Może być to niełatwe, więc nie próbuj sam, zanim nie zostanie Ci pokazane jak robić to bezpiecznie, gdyż przycięcie pazura zbyt krótko może być bardzo bolesne i może powodować krwawienie.
• Trawienie
  - od czasu do czasu u szczenięcia może dojść do niestrawności, która wywołuje biegunkę i wymioty, jeżeli zmieni się jego dieta lub zje coś niepożądanego poza domem. Jeżeli szczeniak będzie ogólnie apatyczny lub objawy będą się utrzymywać powyżej jednego dnia, musisz skonsultować się z lekarzem weterynarii. Mogą być to także objawy choroby zakaźnej, więc nie wolno tego lekceważyć.
• Zachowanie
  - Ważne jest poddanie szczenięcia prawidłowej socjalizacji i szkolenie go, aby wyrósł na doskonałego ulubieńca i przyjaciela rodziny. Zapytaj lekarza weterynarii o szkolenia psów w Twojej okolicy. Jeżeli zaobserwujesz jakiekolwiek problemy behawioralne, takie jak podgryzanie czy nadmierną wokalizację (szczekanie, wycie), gdy wychodzisz z domu, natychmiast skonsultuj się z lecznicą, gdyż problemy behawioralne lepiej korygować wcześniej, zanim zostaną one utrwalone.

Profilaktyka chorób zębów i przyzębia

Zęby i dziąsła Twojego szczenięcia są w równym stopniu jak nasze narażone na choroby i mogą stać się przyczyną dyskomfortu, nieświeżego oddechu, a nawet skutkować utratą zębów.

Stosuj enzymatyczne pasty do zębów dla psów (gama smaków obejmuje mięso, miętę i słód) oraz szczoteczkę przeznaczoną dla psów. Nigdy nie używaj pasty przeznaczonej dla ludzi. Także regularne stosowanie gryzaków dentystycznych (przynajmniej 2-3 razy w tygodniu) znacząco zmniejsza akumulację kamienia nazębnego. Także u psów chrupiących karmę suchą w porównaniu do tych jedzących jedzenie wilgotne o połowę mniej odkłada się kamień nazębny.

Poproś lekarza lub technika o pokazanie Ci sposobu czyszczenia zębów u Twojego szczenięcia. Starsze psy mogą wymagać pomocy lekarskiej i czyszczenia zanim będziesz mógł zacząć robić to samodzielnie w domu. Ważne jest, aby zaczynać powoli i unikać wszelkich negatywnych doświadczeń: trochę potrwa zanim pies poczuje się komfortowo, więc nie śpiesz się. Rozpocznij od zwykłego podnoszenia warg po obydwu stronach, a następnie przejdź do pocierania zębów palcem. Następnie zacznij wkładać szczoteczkę lub szczoteczkę nakładaną na palec. Nie zawracaj sobie głowy czyszczeniem wewnętrznych powierzchni zębów, ponieważ, w przeciwieństwie do ludzi, u psów kamień nazębny ma tendencję do odkładania się przede wszystkim na powierzchniach zewnętrznych. A po każdym czyszczeniu dodaj mu otuchy, a nawet poczęstuj smakołykiem - zasłużył na niego!

Jeżeli Twój pies bardzo się denerwuje próbami manipulowania przy jego pysku (częsty problem, gdy prawidłowa higiena jamy ustnej zaczyna się w późniejszym etapie życia psa), porozmawiaj z lekarzem lub technikiem i upewnij się, że nie występują żadne schorzenia zębów lub jamy ustnej wywołujące ból. Niektóre psy nie będą tolerować czyszczenia ich zębów i dla takich przypadków istnieje szereg innych rozwiązań i akcesoriów: żele i spraye do higieny jamy ustnej dostępne u lekarza weterynarii, zawierające enzymy hamujące rozwój bakterii odpowiedzialnych za powstawanie płytki nazębnej; zabawki do gryzienia i specjalnie opracowane stomatologiczne gryzaki przeznaczone do redukcji kamienia nazębnego i masażu dziąseł. Niektóre suche karmy dla psów mogą również pomóc w usuwaniu płytki i kamienia.

Stosując się do zaleceń lekarza i regularnie kontrolując szczeniaka możesz uniknąć wielu problemów zdrowotnych, a Twoje szczenię wyrośnie na zdrowego dorosłego psa, z którym będziesz dzielić życie przez wiele lat!