Zdarza się, że u starszych psów z wiekiem zaczynają być zauważalne zmiany w zachowaniu, które do tej pory nie występowały lub były niezauważalne.
Okazuje się, że przebieg takiego „psiego Alzheimera”, można złagodzić codziennym postępowaniem, lekami, a nawet dietą, aby starszym psom i ludziom z nimi żyjącym, razem żyło się lepiej.
Objawy zespołu dysfunkcji poznawczej u psów
Poobserwuj swojego psiego kompana, który skończył już 7 lat i wchodzi w jesień życia. U psa z "demencją" zmiany w zachowaniu są dużo bardziej uciążliwe niż standardowe „spowolnienie” związane z zaawansowanym wiekiem psa. Do niedawna eksperci przypisywali je normalnemu procesowi starzenia, z którym uważa się, że niewiele można zrobić. Stosunkowo niedawno, wyodrębniono pewną grupę zmian u starszych psów i kwalifikujemy je jako zespół dysfunkcji poznawczej (z ang. CDS, Cognitive Dysfunction Syndrome).
Jeśli zauważysz że Twój pies:
- spowalnia na spacerach
- czasem nie reaguje na wołanie;
- całymi dniami śpi, a w nocy rozbija się po mieszkaniu
- zapomina załatwić się na spacerze na dworze
- odczuwa lęk separacyjny i śledzi każdy Twój krok
to warto abyś zastanowił się czy możesz jakoś zaradzić tym początkowym objawom dysfunkcji poznawczej
Niektóre zmiany postępują w umiarkowanym tempie i stopniowo, a inne pogłębiają się lawinowo z dnia na dzień. W obu przypadkach możemy poprawić jakość życia psów i kochających ich ludzi, nie tylko stosując odpowiednią dietę, ale także udogodnienia i leki.
Do przykładów typowych zmian behawioralnych związanych z podeszłym wiekiem psa zaliczamy też:
- zdezorientowanego psa, który wydaje się zagubiony w znanym mu otoczeniu
- psy przechadzające, snujące się bez celu
- utykanie między meblami, jakby zapomniały wycofać się z zaułka.
Twój pies, pomimo, że przez całe życie był świetnie nauczony porządku, może zacząć miewać wpadki i załatwić się w domu. Już nie wita cię radośnie przy drzwiach, nie przynosi piłek do rzucania lub wydaje się, że nie zależy mu na głaskaniu. Dość często można rozpoznać zespół dysfunkcji poznawczej u psa, gdy w ciągu dnia jest śpiący, ale w nocy wręcz przeciwnie – ma zaburzony rytm spania.
Noce przynoszą niepokój i wzmożony ruch, gdyż zegar biologiczny psa został odwrócony. Może dojść do szczekania w nocy i budzenia wszystkich domowników.
Jak ocenić stopień postępowania „psiego Alzheimera”?
Aby stwierdzić, że zmiany w zachowaniu Twojego psa są elementem prawidłowego procesu starzenia się czy nie, przeważnie ocenia się nasilenie i częstotliwość obserwacji zmiany zachowania w 6 podstawowych obszarach (od których zespół hiszpańskich ekspertów pod kierunkiem profesora Xaviera Manteca z CAWEC, stworzył model DISHAA). Zmianom przypisana jest punktacja, która po wypełnieniu formularza finalnie pozwala ocenić stopień nasilenia demencji u psa. Regularnie wykonywane porównanie (co kwartał), pozwala lekarzowi obiektywnie ocenić czy i jakie leczenie może zastosować, aby poprawić jakość życia starzejących się psów z zespołem zaburzeń poznawczych czy bez.
FORMULARZ OCENY STOPNIA ZAAWANSOWANIA PROCESU STARZENIA U PSA - DISHHA DO WYDRUKU
Obszary oceniane w określaniu stopnia starzenia się wg DISHAA
(opracowanie dr n.wet. Sybilla Berwid na podstawie materiałów Centrum Edukacji Behawioralnej w Barcelonie CAWEC)
| Obszar z modelu DISHHA | Obserwowane przykłady zachowań | |
|---|---|---|
| 1. Zaburzenia orientacji przestrzennej |
|
|
| 2. Zaburzenia cyklu snu i czuwania |
|
|
| 3. Zaburzenia w kontaktach społecznych |
|
|
| 4. Pamięć oraz umiejętności uczenia się |
|
|
| 5. Aktywność |
|
|
| 6. Niepokój, lęk separacyjny Nasilenie lub pojawienie się lęku separacyjnego przy rozłące |
|
Leczenie zespołu dysfunkcji poznawczej u psów
Określenie stopnia zaawansowania CDS, pomaga dopasować odpowiednią dietę, pomiędzy klasyczną karmą bytową dla psa starszego Purina® Pro Plan® Medium&Large Adult 7+ OPTIAge polecaną w umiarkowanie nasilonym procesie starzenia (zachowania obserwowane rzadko lub w ogóle), a karmą Purina® Pro Plan® NC NeuroCare polecaną w intensywniejszym wsparciu układu nerwowego (zachowania obserwowane często, przynajmniej raz w tygodniu).
W prawidłowej ocenie pomoże Ci lekarz weterynarii specjalizujący się w opiece geriatrycznej z pomocą specjalisty psich zachowań.
To wszystko nie oznacza rzecz jasna, że twojemu psu już na tobie nie zależy; zespół dysfunkcji poznawczej u psów powoduje, że pies zachowuje się inaczej, ale zapewne nie ma pojęcia, że przyprawia cię tym o ból głowy!
Dysfunkcja poznawcza u psów (psi Alzheimer), może być zdiagnozowana poprzez kilka objawów klinicznych. Diagnoza może być postawiona, gdy twój starszy pies okazuje zmiany w zachowaniu, które nie mają przyczyny fizycznej. Zespół ten porównywany jest z chorobą Alzheimera u ludzi. Niektórzy nazywają go psią demencją, choć demencja u psów to coś innego niż demencja u ludzi.
Nie martw się, jeśli twój pies ma CDS, zmiany behawioralne u starzejących się psów mogą być leczone. Leczenie może polegać na zmianie diety na sprawdzoną klinicznie Purina Pro Plan Adult 7+ OPTIAge lub Purina® Pro Plan® NC NeuroCare, wprowadzeniu odpowiednich leków i zastosowaniu terapii behawioralnej m.in. wzbogaceniu środowiska.
Starszym psom – także bez CDS można też pomóc inaczej, aby poprawić ich jakość życia:
- Dla bezpieczeństwa psa, sprawdź czy w domu i ogrodzie nie grozi mu upadek – na przykład schody – i zrób w tych miejscach rampy lub wyściółkę dywanową, aby spadek był mniej stromy.
- Jeśli się da, przestrzegaj ustalonego porządku dnia. Starsze psy z CDS źle znoszą zmiany w znanym im rozkładzie, więc rutyna je uspokaja. Regularne posiłki karmy dostosowanej do tego etapu życia: Purina Dog Chow Senior 9+ czy Purina Pro Plan Adult 7+ w odpowiedniej porcji dziennej podzielonej na 2, a nawet 3-4 posiłki w ciągu dnia. Nie zostawiaj karmy w misce – bo nie kontrolujesz wtedy jej spożycia, co może prowadzić do przeciążenia przewodu pokarmowego i niestrawności, gdy Twój pies nagle dostanie napadu żarłoczności.
- Jeśli nie ma medycznych przeciwwskazań dbaj o ruch psa, regularne spacery poprawią jego zdrowie psychiczne i fizyczne. Rodzaj aktywności i jego nasilenie skonsultuj z zoofizjoterapeutą. Pomoże on dobrać ćwiczenia do stopnia umięśnienia i otłuszczenia, Twojego psa. Może też zasugerować preparaty wspierające stawy i narząd ruchu, ale uwaga! Skonsultuj ich stosowanie z lekarzem weterynarii, gdyż niektóre z nich obciążają wątrobę.
- Problemy z zachowaniem czystości w domu mogą być trudne do rozwiązania. Dopilnuj by pies miał okazję do częstego wychodzenia na dwór, a dobre zachowanie nagradzaj. Leki wspomagające poprawę krążenia oraz dieta Purina Pro Plan Adult 7+ OPTI Age lub Purina Pro Plan NC NeuroCare, wspomagają już w ciągu 2 tygodni poprawić sytuację.
- Zapytaj lekarza weterynarii, który specjalizuje się w opiece geriatrycznej czy i jakie leki mogłyby pomóc twojemu psu. Pamiętaj, że stosuje się je regularnie i przewlekle całymi miesiącami do końca życia psa, a ich nagłe odstawienie może wpłynąć znacząco na obserwowany stan zdrowia i zachowanie Twojego zwierzęcia. Podejmij tę decyzję odpowiedzialnie, chodzi o to, aby poprawić jakość życia Twojego psa i Twojej rodziny.
Cokolwiek się stanie, po całym życiu pełnym bezwarunkowej miłości i towarzystwa, twój stary pies zasługuje na opiekę i wyrozumiałość, którą można mu dać – z pewnością ci się odwdzięczy!
